جایگاه زن در ژاپن به روایت روزنامه گاردین
سرویس خارجی-
روزنامه گاردین در گزارشی به این موضوع پرداخته است که ژاپن به عنوان یکی از پیشرفتهترین و توسعهیافتهترین کشورهای جهان در زمینه پُر کردن شکاف جنسیتی موفقیت چندانی کسب نکرده است.
ژاپن خود را به عنوان یکی از برترین اقتصادهای دنیا به اثبات رسانده است و این کشور توسعهیافته نمونهای بینظیر برای کشورهای در حال توسعه است. خانواده ژاپن از نظر تاریخی و سنتهای این کشور با نقش دو نفره زن خانهدار یا مراقب و نقش درآمدزای مرد تعریف شده است، که از لحاظ تاریخی تقسیم کار بین دو جنس رایج است. پس از پایان جنگ جهانی دوم، قانون اساسی ژاپن در ماده ۲۴ «بند برابری جنسیتی» را برای هدایت کشور به سمت برابری جنسیتی قرار داد. با این حال، هنجارهای عمیق خانوادگی و جنسیتی به مقاومت در میان شهروندان منجر شد و فرهنگ تا حد زیادی مانند قبل باقی ماند. البته اینجا نمیتوان ارزشداوری مطلقی کرد و تنها میتوان مشاهدهگر تجربه این کشور کهن بود.
روزنامه انگلیسی گاردین در گزارشی به این موضوع پرداخت و نوشت: «تلاش طولانیمدت ژاپن برای افزایش حضور زنان در مدیریت عامل شرکتهای مهم سرانجامی دلخواه نداشته به طوری که طبق آخرین تحقیقات تنها ۱۳ مدیر اجرائی زن در صدر شرکتهای برتر این کشور حضور دارند.» بر اساس نظرسنجی خبرگزاری کیودو، که یافتههای خود را بر اساس صورتهای مالی سال ۲۰۲۳ تدوین کرده است، زنان تنها ۰.۸درصد از ۱۶۴۳ شرکت فهرست شده در بازار برتر بورس اوراق بهادار توکیو را رهبری میکنند و در ۱۶۰۰ شرکت برتر ژاپن فقط ۱۳ مدیرعامل زن وجود دارد.
رسانه ژاپنی کیودو گفت که این ارقام نشاندهنده پیشرفت کُند ژاپن در افزایش تنوع در بین تصمیمگیرندگان مهم است. آنطور که شفقنا نوشته است، دولت ژاپن پیشتر اعلام کرده بود هدفش رساندن زنان به مدیریت عاملی دستکم ۳۰درصد از شرکتها است. با این حال این گزارش نشاندهنده پیشرفت نهچندان موفق ژاپن در این زمینه و در مقایسه با کشورهای گروه هفت است. باری، اگر معیار را سیاست اعلامی دولتِ ژاپن قرار دهیم این نقد کاملاً وارد است، اما این مسئله ریشه در فرهنگ این کشور یافته است.
همچنین گفتنی است که بر اساس نظرسنجی سازمان توسعه و همکاری اقتصادی در سال ۲۰۲۲، زنان تنها ۱۵.۵درصد از پُستهای اجرائی را در ژاپن در اختیار داشتند، در حالی که این میزان در «بریتانیا» ۴۰.۹درصد و در فرانسه ۴۵.۲درصد است. تنها چین و کرهجنوبی دارای نسبت کمتری از مدیران زن به نسبت ژاپن هستند. البته باز هم باید تفاوت فرهنگی این کشورها را نیز مطمح نظر داشت و نمیتوان به طور مطلق با عینکِ معیارهای آن کشورها این کشورها را داوری کرد. برای داوری دقیقتر باید اطلاعات بیشتری را پیش چشم داشت و شناخت دقیقتری نسبت به این فرهنگها داشت.